پرش به محتوا

اخذ استاندارد

اخذ استاندارد

اخذ استاندارد این نشان تشویقی می تواند این اطمینان را به مشتری بدهد که محصول یا خدمات، از کیفیت مطلوب برخوردار است. در ادامه همراه ما باشید تا با شرایط و مراحل اخذ استاندارد از سازمان ملی استاندارد، به طور کامل آشنا شوید.

مدت زمان ثبتمدارک مورد نیازحدود هزینه
25 روز کاریمدارک شناسایی + اطلاعات محصولاستعلام هزینه

علامت استاندارد درج شده بر روی یک محصول یا خدمات، تضمین کننده کیفیت آن است و مصرف کننده این اطمینان را دارد که برای یک محصول با کیفیت، هزینه می کند. و برای اخذ استاندارد وظیفه آن به عهده سازمان ملی استاندارد ایران می باشد و به غیر از این سازمان، هیچ نهاد دولتی مجوز اعطای استاندارد را ندارد.

این علامت به شرکت ها و افرادی تعلق می یابد که طبق قوانین و مقررات سازمان عمل می کنند. شرکت ها پس از ثبت درخواست خود، منتظر می مانند تا سازمان ملی استاندارد، محصولات آنها را بررسی کند.

بعد از تایید کیفیت محصولات و رعایت تمام اصول و ضوابط از سوی تولید کننده، این نشان معتبر اختصاص داده می شود. دریافت استاندارد برای بعضی محصولات اجباری اما برای بعضی محصولات جنبه تشویقی دارد.

شرکت ‌های فعال در زمینه تولید مواد غذایی، دارویی و تجهیزات پزشکی که به طور مستقیم در ارتباط با سلامت مردم هستند، باید دریافت استاندارد را در دستور کار خود قرار دهند اما برای بعضی شرکت ها که دریافت استاندارد الزامی نیست،

استاندارد به چه معناست

استاندارد چیست

در ابتدای مقاله شاید برای شما هم این سوال وجود داشته باشد که استاندارد به چه معناست؟ زمانی که گفته می شود یک محصول یا خدمات استاندارد گرفته است، بدین معناست که آن کالا یا خدمات در فرایند تولید و ساخت، ویژگی هایی مهمی که کیفیت را تضمین کنند، دارد.

به همین دلیل است که اکثر خریداران به استاندارد کالا اهمیت زیادی می دهند زیرا با دیدن این علامت مطمئن می شوند که کالای خریداری شده کیفیت لازم را دارد و تست های متعدد برای تضمین کیفیت را پشت سر گذاشته است. حال برای اخذ استاندارد چه اقداماتی باید انجام داد؟ در بخش های بعدی این موضوع را بررسی خواهیم کرد.

آیا دریافت علامت استاندارد ضروری است؟

سوالی که زیاد پرسیده می شود این است که ایا اخذ استاندارد ضروری است؟ آیا برای همه محصولات نیاز به استاندارد داریم؟ جواب این سوال را می توانیم در بررسی دو نوع استاندارد اجباری و تشویقی بیابیم :

استاندارد اجباری

استاندارد اجباری

بعضی محصولات استاندارد اجباری دارند بدین معنا که تولید، تبلیغ، انبار، توزیع و فروش این محصولات تنها در صورتی امکان پذیر خواهد بود که علامت استاندارد داشته باشند.

در ماده ۴۰ فصل ۴ قانون تقویت و توسعه استاندارد به این نکته تاکید شده است که تمام شرکت های تولیدی و خدماتی که برای اخذ استاندارد ایران اقدام نکرده اند، ملزم به تحمل دوران حبس تعزیری هستند. دوران حبس می تواند از ۶ ماه تا حداکثر ۲ سال باشد و علاوه بر آن، در برخی شرایط پرداخت جریمه چند ده میلیون تومانی متوجه شخص یا شرکت می شود.

استاندارد تشویقی

استاندارد تشویقی

برای یکسری از محصولات اخذ استاندارد اجباری نیست و فقط جنبه تشویقی دارد. در بعضی موارد قبل از اجباری کردن یکسری رویه ها، در قالب تشویقی معرفی می شود و با گذشت زمان تبدیل به استاندارد اجباری می شوند و بالعکس، در مواردی هم اجباری شدن اخذ استاندارد برای بعضی محصولات رای نمی آورد و تشویقی می مانند اما در هر صورت، دریافت استاندارد در جلب اعتماد مشتریان موثر است.

آیا محصول شما استاندارد اجباری دارد؟

برای آنکه متوجه شوید محصول شما استاندارد اجباری دارد یا تشویقی، باید استانداردهای ملی مربوط به محصول ‌تان را پیدا کنید و در مستندات مربوطه مشخص می شود که کدام موارد اجباری می باشند.

هر استانداردی به صورت کتابچه های فیزیکی یا پی دی اف منتشر می شود که شما با پرداخت هزینه مربوطه، امکان دسترسی به کتابچه را دارید. برای پیدا کردن استانداردهای ملی ایران جهت فعالیت در بازار کشورمان، وارد پورتال استانداردهای ملی ایران شوید. پس از ورود به سایت، با وارد کردن نام یا شماره استاندارد مورد نظرتان به مستندات آن دسترسی خواهید داشت.

اگر هم نام یا شماره استاندارد را نمی دانید، باید صنعت مورد نظر را تعیین کرده و محصولتان را بیابید به عنوان مثال برای لامپ رشته تنگستن، وارد بخش صنعت برق و الکترونیک شوید و استانداردهای مربوط به لامپ ‌های رشته ‌ای تنگستن برای مصارف روشنایی عمومی را پیدا کنید.

لیست کالاهای مشمول استاندارد اجباری

کالاهای استاندارد اجباری

کالاهای مشمول دریافت استاندارد اجباری در بخش های مکانیک و فلزشناسی، برق و الکترونیک، مهندسی پزشکی، خودرو، ساختمانی و معدنی، شیمیایی، غذایی و کشاورزی، نساجی و چرم، بسته بندی و سلولزی و … دسته بندی می شوند و شما باید طبق توضیحاتی که در قسمت قبلی مطلب ارائه شد، بررسی کنید که آیا محصول شما در این لیست قرار می گیرد یا خیر.

در ادامه، لیست تعدادی از کالاها و محصولاتی که نیاز به استاندارد اجباری دارند را قرار داده ایم :

  • انواع آبمیوه
  • انواع فرآورده های لبنی
  • انواع کنسرو
  • انواع کمپوت
  • قند و شکر
  • بیسکوییت
  • انواع آدامس
  • انواع سوسیس و کالباس
  • همبرگر خام منجمد
  • سس گوجه فرنگی
  • رب گوجه فرنگی
  • چای
  • انواع ماکارونی
  • نوشابه
  • انواع نمک طعام
  • کیک و کلوچه
  • انواع آرد گندم
  • آب آشامیدنی بسته بندی شده
  • خرما
  • زعفران
  • پسته و مغز پسته
  • آبگرمکن
  • بخاری برقی خانگی
  • اتو برقی خانگی
  • جاروبرقی
  • لامپ الکتریکی
  • سماور برقی
  • یخچال و فریزر
  • کولر گازی
  • ماشین لباسشویی
  • انواع سیم و کابل
  • انواع کابل های مخابراتی
  • انواع لامپ روشنایی
  • انواع کلید، پریز، دو شاخه و سرپیچ برقی
  • دستمال کاغذی
  • کاغذ توالت
  • حوله کاغذی
  • انواع پوشک
  • انواع پتو
  • انواع پودر لباسشویی
  • انواع شامپو سر
  • مایع و ژل ظرفشویی
  • خمیر دندان
  • انواع رنگ های ساختمانی
  • انواع لاستیک خودرو سبک و سنگین
  • لوازم پزشکی
  • سرنگ انسولین استریل یکبار مصرف
  • سرنگ یکبار مصرف
  • دستکش جراحی
  • تجهیزات پزشکی
  • و …

شرایط اخذ استاندارد

  • قبل از هر اقدامی، باید دارای مجوز تولید محصول موردنظر باشید.
  • برخورداری از امکانات و محیط کافی برای تولید محصول موردنظر از شروط اصلی دریافت استاندارد ملی ایران است.
  • برای کسب استاندارد ملی ایران باید به سازمان استاندارد استان مراجعه کنید و با ارائه درخواست کتبی و تکمیل فرم های مربوطه، مجوز تولید آزمایشی و محدود کالا را دریافت نمایید.
  • با مراجعه به سازمان استاندارد، قوانین استاندارد ملی مرتبط با کالای تولیدی خود را دریافت کنید و اقدام به رعایت اصول مندرج در آن نمایید.
  • باید در زمان مراجعه به سازمان استاندارد، مسئول کنترل کیفی خود را که دارای شرایط تعیین شده از سوی سازمان می باشد، معرفی کنید. سازمان پس از تایید صلاحیت های شما و برگزاری دوره های آموزشی لازم، مجوز تایید صلاحیت مسئولتان را صادر می کند.
  • لازم است توجه داشته باشید که پس از دریافت استاندارد نباید اقدام به تولید محصول کنید زیرا ممکن است باعث اتلاف هزینه های شما شود و محصولی که تولید کرده اید، مورد تایید سازمان قرار نگیرد.

جریمه و مجازات عدم دریافت علامت استاندارد

بالاتر اشاره شد که در صورت عدم دریافت استاندارد برای محصولات اجباری، جریمه و مجازات شامل حال شرکت یا شخص تولید کننده می شود که در این بخش بیشتر بررسی می کنیم :

  • تولید کنندگان محصولات و ارائه دهندگان خدماتی که پروانه علامت استاندارد دریافت نکرده اند، اگر کالا یا خدمات آنها مشمول استاندارد اجباری باشد، محکوم به حبس تعزیری درجه شش از ۶ ماه تا ۲ سال می شوند و یا مجازات نقدی درجه ۳ از مبلغ ۳۶ الی ۵۵ میلیون تومان برای آنها در نظر گرفته خواهد شد. همچنین ممکن است به هر دو مجازات محکوم شوند.
  • علامت استاندارد برای محصولات و خدماتی با ویژگی ها و مشخصات تعیین شده اعطا می گردد و افزودن این ویژگی ها و مشخصات، نیاز به درخواست جدید از اداره استاندارد می باشد. بر همین اساس، تولیدکنندگانی که مشخصات و ویژگی ‌های محصولات خود را به صورت غیرمجاز تغییر دهند به حبس تعزیری درجه ۵ از دو تا پنج سال یا جریمه نقدی درجه ۳ از ۳۶ تا ۵۵ میلیون تومان یا هر دو مجازات محکوم می شوند.
  • بعضی از تولید کنندگان بدون دریافت استاندارد، از بسته بندی مربوط به سایر محصولات که نشان استاندارد دارند، استفاده می کنند. مجازات در نظر گرفته شده برای این دسته از تولید کنندگان، جریمه‌ نقدی درجه دو از ۵۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان یا حبس تعزیری درجه ۵ (از دو تا پنج سال) و یا هر دو مجازات است.
  • برای تبلیغ کالا یا خدمات در رسانه های عمومی باید مدارک مربوط به دریافت استاندارد ارائه شود و اگر در تبلیغات به گونه ای وانمود شود که محصول یا خدمات دارای نشان استاندارد است، شخص یا تولید کنند به حبس تعزیری درجه هفت (از ۹۱ روز تا ۶ ماه) یا جزای نقدی درجه ۳ (۳۶ میلیون تا ۵۵ میلیون تومان) محکوم می شود.
  • توزیع، فروش یا انبار کردن محصولات غیراستاندارد جرم محسوب می شود و شرکت محکوم به مجازات آن شامل حبس تعزیری درجه ۷ یا جزای نقدی درجه ۵ یا هر دوی آن ها خواهد بود.

زمان اقدام به اخذ استاندارد

ممکن است پس از زمان زیاد و صرف هزینه های بسیار برای اخذ استاندارد، متوجه شوید که محصول یا خدمات طراحی شده شما مناسب دریافت علامت استاندارد نیست زیرا به ضوابطی نیاز خواهد داشت. پس بهتر است قبل از هر اقدامی، ضوابط استاندارد محصولات خود را بررسی کنید و متناسب با آنها اقدام به طراحی محصول و فرایند طرح ریزی واحد صنعتی نمایید.

مدارک لازم جهت اخذ استاندارد

شما برای دریافت استاندارد اجباری یا تشویقی باید مدارک را ارائه کنید و در این موضوع، تفاوتی بین آنها وجود ندارد. نکته دیگری که لازم است بدانید این است که مدارک را باید زمانی ارائه دهید که می خواهید در ایران، علامت استاندارد را برای کالا و محصول خود دریافت کنید. مدارک به شرح زیر می باشند :

  • جهت ثبت شرکت تولیدی باید اقدام به انتشار آگهی در روزنامه کنید و برای دریافت استاندارد، لازم است کپی این روزنامه را به همراه اصل برابر، ارائه نمایید.
  • اگر در مجموعه تولیدی یا کارگاه خود تغییراتی داشته اید، باید روزنامه ثبت تغییرات را ارائه دهید.
  • کپی برابر با اصل پروانه ساخت برای اخذ استاندارد باید ارائه گردد.
  • ارائه کپی برابر با اصل پروانه بهره برداری الزامی است.
  • برای دریافت استاندارد نیاز به ارائه کپی از پروانه فعالیت مراجع قانونی می باشد.
  • ارائه کپی برابر اصل از ثبت برند و علامت تجاری شما ضروری است.
  • اگر در زمینه تولید مواد غذایی فعالیت می کنید، گرفتن سیب سلامت الزامی می باشد.
  • اگر در مجموعه تولیدی باید آزمایشگاهی برای کنترل کیفیت محصولات وجود داشته باشد، لازم است مدارکی را به سازمان استاندارد تحویل دهید که از وجود این آزمایشگاه و البته نحوه صحیح کارکرد آن اطمینان یابند.

مدارک ذکر شده در واقع مدارکی هستند که باید برای تاسیس و شروع فعالیت های یک واحد تولیدی ارائه شوند اما برای بهبود کیفیت محصولات تولیدی و دریافت استاندارد، نیاز به یکسری مدارک هم می باشد که در ادامه شرح می دهیم :

  • کپی گواهینانه ISO 9001
  • کپی از پروانه مدیریت کیفیت
  • نمودار فرایند تولید
  • گواهی کالیبراسیون که برای کنترل کیفیت تجهیزات آزمایشگاهی استفاده می شود
  • و…

مراحل اخذ پروانه استاندارد

برای دریافت استاندارد لازم است با مراحلی که باید پشت سر بگذارید، آشنا شوید. اخذ استاندارد پیچیدگی های خاص خودش را دارد و مراحل مختلفی را باید طی کنید که در ادامه شرح می دهیم :

تکمیل فرم ‌های مربوط به اخذ استاندارد

شخص یا سازمان متقاضی اخذ استاندارد، باید فرم های اعلام شده از طرف اداره استاندارد ملی را تکمیل کند. این فرم ها، اطلاعات عمومی و اطلاعات فنی در رابطه با محصولات، خدمات و مجوزهای سازمان متقاضی را شامل می شوند.

تعیین مسئول کنترل کیفیت

در مرحله بعد، از طرف اداره استاندارد مسئول کنترل کیفیت تعیین می شود و مشخصات مسئول به همراه مدارک مربوطه به اداره اعلام می گردد.

مجوزهای قانونی

کلیه مجوز های قانونی باید به اداره استاندارد ملی ارائه شوند که شامل آگهی ثبت شرکت در روزنامه رسمی و آخرین تغییرات، تصویر پروانه معتبر تأسیس یا مجوز فعالیت، مدارک مبنی بر دارا بودن ایران کد از وزارت بازرگانی و … هستند.

مستند سازی استاندارد ملی

در قدم بعدی، مدارک و فرم های مورد نیاز برای استاندارد سازی محصولات و خدمات بر اساس الزامات اداره استاندارد ملی، تهیه و تدوین می شوند.

مستندات استاندارد سازی محصولات و خدمات بر روی اجرای فرآیند تحقق محصولات و خدمات و نحوه کنترل و نظارت بر آنها متمرکز است.

مستندات مربوط به آزمون محصول یا خدمات

مدارکی که نشان دهنده وجود آزمایشگاه تخصصی در سازمان متقاضی یا ارائه قرارداد یکساله با آزمایشگاه‌ های بیرون از سازمان متقاضی هستند، باید به اداره استاندارد ملی ارائه گردند.

اجرای مستندات مربوطه

مستندات استاندارد ملی

مستندات استاندارد ملی ایران تهیه شده در مرحله ۴، در این مرحله اجرا می شوند و شامل موارد زیر می باشند :

  • فرم های بازرسی و کنترل کیفیت
  • رسیدگی به شکایت مشتری
  • ثبت نتایج آزمایش محصول یا خدمات
  • کالیبراسیون تجهیزات اندازه‌ گیری
  • نظرسنجی از مشتریان
  • بررسی محصول و خدمات

کارشناس تعیین شده توسط اداره استاندارد ملی، سیستم کنترل کیفیت طرح ریزی شده را مورد ارزیابی های مختلف قرار می دهد و نمونه محصولات نیز برای بررسی های بیشتر، به آزمایشگاه مورد تایید اداره استاندارد ارائه می شوند.

اخذ مجوز کاربرد استاندارد ملی اجباری یا تشویقی

اگر تمام مراحل فوق با موفقیت اجرا شوند و نمونه محصول در آزمایشگاه مورد تایید اداره، منطبق با الزامات مدنظر باشد، پروانه استاندارد ملی سازمان متقاضی صادر خواهد شد. در این شرایط می توانید بر روی کالای تولیدی خود، از علامت استاندارد استفاده کنید و با توجه به اعتبا بالای این علامت، مشتریان بسیاری را به سمت تولیدات خود جلب کنید.

هزینه‌ اخذ استاندارد محصول

اخذ استاندارد در چند مرحله نیاز به پرداخت هزینه دارد که در این بخش بررسی می کنیم :

هزینه‌ تجهیز آزمایشگاه

تجهیز آزمایشگاه

با توجه به استاندارد مرتبط با محصول، باید سازمان یا آزمایشگاهی برای انجام آزمون های محصول راه اندازی شود. آزمایشگاه می تواند با حداقل تجهیزات راه اندازی شود و به تدریج گسترش یابد. میزان تجهیزات آزمایشگاه بستگی به محصول تولیدی شما و استاندارد مربوطه دارد.

هزینه کالیبراسیون

برای کنترل مشخصه موثر بر کیفیت محصولات و خدمات شما، باید تجهیزات اندازه گیری تهیه شوند و در دسترس باشند. به عنوان مثال ابزارهای اندازه‌ گیری همچون کولیس، میکرومتر، متر، ترازو، مولتی ‌متر و …

تامین منابع انسانی و هزینه آموزش

برای گذراندن دوره های آموزشی مشخص شده توسط اداره استاندارد، حداقل یک نفر از سازمان باید معرفی شود که شرایط احراز تعیین شده در استاندارد را داشته باشد.

فرد تعیین شده به عنوان مسئول کنترل کیفیت، ساعات آموزشی مشخصی را توسط اداره استاندارد طی می کند و مبلغ خدمات آموزشی به برگزار کننده دوره که مورد تایید اداره استاندارد است پرداخت می ‌شود.

هزینه انجام آزمون

نمونه محصول تولیدی شما در یکی از آزمایشگاه های مورد تایید سازمان استاندارد مورد آزمایش قرار می گیرد و نتایج به اداره ارسال می شود. هزینه آزمون بستگی به نوع محصول و استانداردهای مربوطه دارد.

هزینه نمونه ‌برداری

برای ارسال نمونه محصول تولیدی به آزمایشگاه، باید از محصول در محل تولیدی نمونه برداری شود که این کار توسط شرکت های بازرسی دارای تایید صلاحیت از سازمان استاندارد با تعرفه های تعیین شده، انجام می گیرد.

هزینه ثبت برند

ثبت برند برای استاندارد

برای دریافت نشان استاندارد محصول لازم است که متقاضی که می تواند حقوقی یا حقیقی باشد، برای سازمان خود نشان تجاری یا برند ثبت کرده باشد که این مرحله نیز هزینه دارد. ثبت برند توسط شرکت های حقوقی فعال در این زمینه انجام می گیرد و تعرفه های متفاوتی دارد.

پرداخت کارمزد صدور پروانه

کارمزد صدور پروانه شامل هزینه صدور یا تمدید گواهی به ازای هر محصول، هزینه بازدید کارشناس استاندارد از محل تولید بعد از نمونه برداری و … می باشد.

استعلام آنلاین هزینه

مدت اعتبار استاندارد

پس از طی مراحلی که در بخش قبلی شرح داده شد، استاندارد به شما تعلق می گیرد اما لازم است بدانید که مدت اعتبار علامت استاندارد شما برای یک سال است و باید پس از این مدت اقدام به تمدید آن کنید. بدیهی است که در صورت عدم تمدید استاندارد، پیگرد قانونی خواهد داشت.

این نکته را نیز در نظر داشته باشید که پس از اخذ استاندارد، بازرس های سازمان استاندارد به صورت سر زده به تولیدی شما سر می زنند و بخش های مختلف را بررسی می کنند. اگر کالاهایی با کیفیت پایین تولید کرده باشید، استاندارد شما فاقد اعتبار خواهد بود و احتمالا جریمه سنگینی هم برای شما در نظر گرفته خواهد شد.

از این جهت توصیه می کنیم بعد از دریافت استاندارد، طبق همان معیارها و ویژگی های تعیین شده، کالا و محصولات را تولید کنید.

مزایای دریافت استاندارد

دریافت استاندارد برای محصولات و خدمات، چه مزایای دارد؟

بهبود درآمدها

صدور استاندارد می تواند سطح درآمد شما و کارکنان مجموعه را افزایش دهد. بهترین نتایج عملکرد در شرکت هایی اتفاق می افتد که تلاش مستمر برای بهبود کیفیت محصولات خود دارند و این روش، یک سرمایه گذاری خوب است. حضور آرم استاندارد بر روی بسته بندی محصولات، مشتری را برای خرید محصول از شرکت شما ترغیب می کند و از این طریق در بازار تقاضا پیدا می کنید.

باز کردن دری به بازار جدید

دریافت استاندارد به کسب و کار شما فرصت دسترسی به بازارهای جدید را می دهد. به عنوان مثال ممکن است شما واجد شرایط قراردادهای دولتی باشد که به پیروی از استانداردهای خاصی نیاز دارند. یا شاید موفق شوید به زنجیره یک شرکت یا پروژه بزرگ متصل شوید و اعتبار خود را در سطح کشور و بین المللی بهبود ببخشید.

فراهم شدن فرصت شغلی برای کارجویان

ایجاد فرصت های شغلی

تاثیر غیر مستقیم دریافت استاندارد، در ایجاد شغل برای کارجویان است. با توجه به اینکه فروش شما بیشتر می شود، نیاز به افزایش حجم تولیدات خواهد بود و برای این منظور، احتمالا نیروی کار جدید استخدام خواهید کرد.

سوالات متداول


آیا اخذ استاندارد برای هر محصول و خدماتی اجباری است؟

استاندارد ملی شامل دو نوع تشویقی و اجباری می باشد که تولید کننده محصولات و همچنین ارائه دهنده خدماتی که در لیست اجباری ها قرار دارند، باید برای دریافت استاندارد اقدام نمایند.

چگونه برای اخذ استاندارد اقدام کنیم؟

برای دریافت استاندارد باید به سازمان استاندارد ملی استان خود مراجعه کنید و مراحل آن را طی نمایید.

اخذ استاندارد محصول چه مدارکی نیاز دارد؟

با توجه به زیاد بودن مدارک مورد نیاز برای اخذ استاندارد محصول، می توانید در این مطلب لیست مدارک را مشاهده نمایید.

اگر برای استاندارد اجباری، اقدام به دریافت نشود، چه مشکلی پیش می آید؟

اگر برای محصولات یا خدمات مشمول استاندارد اجباری اقدام به دریافت این نشان نشود، مجازات نقدی یا حبس در نظر گرفته می شود.

امتیاز ۵ از ۵ – ۱ رای
در حال ثبت رای

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *